MUDr. Ladislav Pásztor, MSc, prezident ASL SR odpovedá na otázky Parlamentného kuriéra I. časť
Zdravotníctvu chýba stabilita ľudských zdrojov a vnútorných vzťahov. V súčasnosti je zdravotníctvo vnímané verejnosťou veľmi citlivo. Nehovorme však o symptómoch, ale skúsme sa dostať k podstate tohto stavu. Aký neduh trápi zdravotníctvo?
V popredí celého zdravotníctva má stáť pacient, no mám pocit, že dnes ho dosť intenzívne nepočúvame a málo sa ho pýtame. Faktom je, že na trhu zdravotného poistenia sú štyria hráči (pacient, platiteľ poistného, zdravotné poisťovne a poskytovatelia zdravotnej starostlivosti), z ktorých je najviac počuť hlas zdravotných poisťovní a, vďaka nám, aj súkromných poskytovateľov. Aby sme sa zbavili neduhov, na ktoré sa pýtate, potrebujeme zintenzívniť hlas pacientov, stabilizovať prostredie poskytovania zdravotnej starostlivosti a garantovať jej lepšiu dostupnosť a kvalitu. Práve preto ASL SR spolu so Slovenskou lekárskou komorou vyvíjajú úsilie o vybudovanie novej organizácie, inšpirovanej nemeckým Zväzom zmluvných poskytovateľov. V rámci tejto ambície by sme radi akcelerovali aj spoluprácu s Asociáciou na ochranu práv pacientov. Jej predstaviteľov, ako aj zástupcov štátu, VÚC a podobne, by sme privítali v dozorných orgánoch nového združenia. Veríme, že sa nám tak podarí získať pre danú organizáciu potrebnú legitimitu, ktorá umožní stanoviť jasné pravidlá pre vyššiu kvalitu zdravotnej starostlivosti a dohodovanie zmluvných podmienok. Našou úlohou na prelome rokov 2014 a 2015 bude hľadať politickú podporu na realizáciu takéhoto zväzu. Ideálne by bolo, keby sa zväz založil zákonom, podobne ako Slovenská lekárska komora. V prípade ale, že sa to neustanoví zákonom, tak v prvej fáze tam nevieme dostať predstaviteľov pacientskej organizácie, ani štátu.
Hlas pacientov nemožno prepočuť v otázkach poplatkov za zdravotnú starostlivosť. Ako vnímajú túto problematiku súkromní lekári?
Na začiatok musím povedať, že náš systém zdravotného poistenia by určite nemal viac zaťažovať občana väčšími doplatkami. Slovensko patrí medzi krajiny OECD aj EÚ, ktoré majú najväčší podiel súkromných zdrojov v zdravotníctve, teda najviac doplatkov. Naším cieľom je v najbližšej dobe navrhnúť presné pravidlá pre zoznam výkonov, ktoré lekárovi musí hradiť priamo pacient tak, aby konečne pacient vedel, prečo a koľko platí, lekár poznal, čo môže spoplatniť, a kontrolné orgány vedeli, čo majú kontrolovať. Teda v žiadnom prípade nechceme, aby pacient platil viac, ale chceme jasné pravidlá.
Okrem toho nás trápi, že zdravotné poisťovne nehradia plný rozsah výkonov, ale objednávajú si takzvané limity, nad úroveň ktorých neplatia. Ak teda lekári nechcú pracovať zadarmo, musia pacientov neraz preobjednať na iný termín, hoci by to šlo hneď. Okrem toho je tu celý rad najmä administratívnych výkonov, ktoré lekárom nehradí nikto. A spomenúť musím určite aj neblahý fakt, že niektoré zdravotné poisťovne „nezazmluvnia" konkrétnemu lekárovi všetky úkony. Tak má síce pacient právo napríklad na bezplatné vyšetrenie ultrazvukom, ale nie u svojho lekára.